Yumurtalık Kisti
Kistler, içi su dolu keseciklerdir. Etrafı zar şeklinde kist duvarı ile çevrilidir. Yumurtalık kistleri çoğunlukla zararsızdırlar. Kabaca; kötü huylu ve iyi huylu olarak ayrılabilirler. En sık görülen kistler iyi huylu olanlardır.
Yumurtalık Kisti Belirtileri
Yumurtalık kistlerinin çoğu küçüktür ve belirtilere neden olmaz. Bazıları kendiliğinden geçerler. Bazıları, dönme, kanama ve patlama nedeniyle belirtilere neden olabilirler. Karında künt bir ağrıya veya ilişki sırasında ağrıya neden olabilirler. Yumurtalık kistleri 25 cm gibi büyük boyutlara ulaşsalar bile hastada karında şişkinlik dışında her hangi bir belirti oluşmayabilir.
Yumurtalık kistlerinin en sık belirtileri:Adet düzensizlikleri, ağrılı adet görme, karında şişlik, karın veya kasık ağısı, bulantı, kusma, tüylenme artışı, kilo alma, kabızlık, ağrılı dışkılama, sık idrara çıkmadır.
Bazı kistler kötü huylu olabilir. Yumurtalık kanseri riski yaş büyüdükçe artar. Yumurtalık kanserinin erken evrelerde sıklıkla hiç belirtisi olmamasına rağmen onun uyarı işaretlerinin farkında olunmalıdır.
Yumurtalık Kisti Teşhisi
Genellikle jinekolojik muayene esnasında tesadüfen tanı konulur. Vajinal yolla veya karından yapılan ultrasonografi ile değerlendirme çoğu zaman kistin tipi ve kötü huylu olup olmadığı hakkında bilgi verir. Nadiren bilgisayarlı tomografi, MR gibi ileri tetkiklere ihtiyaç olur.Tüm bu değerlendirmelerle tanı konulamamışsa laparoskopi deilen işlemle anestezi verilerek bir kamera vasıtası ile kist değerlendirilebilir.
Yumurtalık Kisti Tedavisi
Kistiniz hiçbir belirti vermiyorsa doktorunuz onu sadece 1-2 ay izleyebilir. Çoğu fonksiyonel (işlevsel kist) bir veya iki ayda kendiliğinden geçer.
Kistiniz büyük ve şikayet veriyorsa doktorunuz hormon (doğum kontrol hapı) tedavisi veya ameliyat önerebilir.
Hormon tedavisi
Doğum kontrol haplarındaki hormonlar yumurtlamayı durdururlar. Bu yumurta keselerinin gelişmesini önler ve dolayısıyla yeni kistlerin oluşmasını durdurur. Doğum kontrol hapları, özellikle sigara içenler ve 35 yaşından büyükler için olmak üzere, her kadın için uygun olmayabilir. Doktorunuz, hormon tedavisinin sizin için uygun olup olmadığına karar vermenize yardımcı olacaktır.
Ameliyat
Doktorunuz kisti almak için ameliyat önerebilir. Hangi tip tedavinin sizin için en iyisi olduğuna o karar verecektir. Gerekli olan cerrahinin tipi ve büyüklüğü birçok faktöre bağlıdır. Bazen yumurtalık bırakılırken kist alınabilir (kistektomi denir). Bazı vakalarda yumurtalıkların biri veya her ikisinin alınması gerekebilir. Doktorunuz, ameliyat başlayana kadar hangi işlemin gerekli olduğunu bilemeyebilir
Yumurtalık Kistlerinin Komplikasyonları
Torsiyon(Dönme) Torsiyon; yumurtalığın tüp ile birlikte kendi etrafında dönmesidir. Bu durumda yumurtalığa giden kan akımı azalacağı ya da kesileceği için bir süre sonra dokuda “gangren (dokunun ölümü)”meydana gelir. Torsiyonun klinik bulgusu gittikçe şiddeti artan ağrıdır. Kistin büyüklüğü ve ağırlığı arttıkça torsiyon riski de artar. Torsiyone over kistlerinde acil ameliyat gereklidir. Ameliyatla torsiyone olmuş yumurtalık eski haline döndürülür (detorsiyon) kist tamamen çıkartılır.
1 (Patlama)
Bir kistin “rüptüre olması” yani patlaması kendiliğinden olabileceği gibi torsiyona bağlı da gelişebilir. Rüptür aniden oluştuğunda genelde şok gelişir. Kist rüptürlerinde iç kanama meydana geliyorsa veya ağrı dayanılmaz hale gelip bir “akut batın (akut karın)” tablosuna dönüşüyorsa hasta acil ameliyata alınarak tedavi edilir. Hafif şikayet yaratan ve şikayetlerin saatler içinde azaldığı durumlarda ise beklenip hasta takibe alınabilir.
